تابلوی زیر توسط  ال گرکو در سال  1577 میلادی به سفارش کلیسا خلق شد. این اثر برای محراب کلیسای جامع تولدو سفارش داده شد.ال گرکو با اینکه در یونان زندگی می کرد ولی اصالتا اسپانیایی بود. ال گرکو به معنی شخص یونانی است.

همانطور که قبلا هم در این یادداشت یکی از تابلوهای دیگر ال گرکو را بررسی کردیم می بینید که سبک کاری او به صورتی است که حجم ها را به صورتی طبقاتی شکل می دهد. یعنی به جای اینکه اشخاص به طور طبیعی در پشت هم قرار بگیرند در ارتفاع قرار میگیرند. مشابه همان حالتی که در مینیاتور ایرانی می بینیم. در اینجا هم وضعیت همینگونه است. 3 خط ارتفاعی کاملا در این تابلو مشهود است.

شخصیت های تاریخی این تابلو به جز مسیح ، 3 مریم می باشند. مریم عذرا ، مریم مگدالنا ، و مریم خاله عیسی که این سه زن را در پایین تابلو می بینید .

به جز این به نظر می رسد که مردی که لباس آهنین پوشیده و خیره نگاه می کند بایستی نقشی داشته باشد اما مطلبی که نشان دهنده هویت این فرد باشد پیدا نکردم. با این حال به نظر می آید پرتره نقاش باشد.

حال به بخش جذاب تابلو می رسیم.

بحث اول بر روی رنگ ها است. رنگهایی که در تابلو دیده می شود کاملا هدف دار و با مفهوم است. رنگهای آبی ، سبز ، ارغوانی و زرد مفاهیمی را به ما منتقل می کنند. رنگ ارغوانی بر تن عیسی نماد الهه عشق می باشد که نشان دهنده این است که او در راه عشق به خدای خود فنا می شود.

رنگ بعدی رنگ سبز است که بر تن مردی که در حال بستن مچ دست مسیح و نیز پاره کردن لباس  او می باشد دیده می شود. حالت محکم و استوار مرد و چهره احمقانه اش  در تضاد با جو متشنج بقیه تابلو است. گویی احساس یک آدم کر را در بازار مسگران به ما منتقل می کند. رنگ سبز دارای دو مفهوم است. یکی مرگ و دیگری زندگی. سبز بهاری و سبز زنگاری ! غرض از آوردن چنین رنگی می تواند ایهام داشته باشد. همانطور که می دانید طبق آموزه های دین مسیح ، پیامبر با قربانی کردن خود باعث نجات بشریت خواهد شد. یعنی در واقع درست است که چنین واقعه ای باعث مرگ شده است اما در آینده دلیلی برای نجات و زندگی دوباره بشر خواهد شد. این فرضیه هنگامی قوت می گیرد که دو رنگ غالب تابلو آبی و زرد است که از ترکیب آنها رنگ سبز تشکیل خواهد شد.

در واقع رنگ زرد نیز در اینجا مفهوم جالبی دارد. مریم مگدالنا و فردی که در حال سوراخ کردن صلیب است با دو نقش متفاوت دو رنگ یکسان پوشیده اند. مفهوم رنگ زرد یکی خیانت و بی وفایی است و به طور خاص رنگ یهودای اسخریوطی است که به مسیح خیانت کرد و دیگری رنگ افشای راز و نیز ایمان است که ممکن است این مفهوم برای مریم به کار رفته باشد.

از طرف دیگر رنگ آبی نیز به معنای الوهیت و و وفاداری است .

در واقع یکی از دلایلی که کلیسا حاضر به پرداخت وجه نشد همین تناقض بین تابلو و روایت انجیل بود.

نکته بعدی حالت انگشتان مسیح است. به عکس زیر نگاه کنید.

این نماد انگشتان به معنی خون و خونریزی است. چیزی شبیه به انتقام. آیا به مفهوم این است که بالاخره انتقام خون مسیح گرفته می شود؟ این نماد البته امروزه در میان گروه های گانگستری پرکاربرد است.

دست دیگر مسیح نیز شبیه به حالت دست مریم مقدس در این تابلو است.

مطالب گفتنی درباره این تابلو بسیار است. اما مطلب این یادداشت هم طولانی شد. ادامه مطالب درکامنت ها گفته می شود. مطالبی مانند شرابی که در دم مرگ به مسیح دادند چرا تلخ تر بود و اینکه نشانه های دست دقیقا به چه صورتی به کار رفته اند و نقش 3 مریم در تابلو چیست؟