تابلویی که در زیر می بینید اثر بوتیچلی هنرمند ایتالیایی عصر رنسانس است که بر خلاف ظاهر آن که در نگاه اول ساده و حتی تا حدودی احمقانه جلوه می نماید بسیار تابلوی جالبی است. در ابتدای یادداشت باید به این نکته توجه شما را جلب کنم که توضیح کامل این تابلو حداقل 3 پست می طلبد و از آنجا که  می خواهم آن را در یک پست جمع کنم در صورت علاقه دوستان مطالب خلاصه شده را در بخش نظرات به بحث خواهیم نشست. از طرف دیگر بیشتر به نکات جالبی که مفسران دیگر به آن اشاره کردند می پردازیم و به طور خلاصه تفسیر خود را اضافه خواهم کرد.

 

The Mystical Nativity...BOTTICELLI, Sandro...c. 1500 Tempera on canvas, 109 x 75 cm National Gallery, London

همانطور که در تصویر می بینید این تابلو اشاره به زمان تولد عیسی مسیح دارد. گویی تصویر به 4 طبقه تقسیم شده است و مریم را می بینید که بالای سر کودک خود ایستاده در درون یک استطبل …مشابه آنچه  در روایات مسیحی شنیده ایم.

اما این تابلو به دلایلی غیرعادی است. اولین دلیل برای غیر عادی بودن این تابلو این است که تنها تابلویی از بوتیچلی است که حاوی امضای این هنرمند است و در چند خطی که در بالای تابلو می بینید این چنین نوشته شده:

«این تصویر در پایان  سال 1500 در پایان آشوب های ایتالیا ترسیم شده است. من ساندرو این تابلو را بر اساس فصل یازده انجیل سنت جان  ترسیم کرده ام و …»

این مطلب به زبان لاتین و یونانی به صورت مخلوط نوشته شده و  امضای او در واقع به صورت Alexandros می باشد.

برای بررسی این موضوع باید به تاریخ رجوع کنیم. جایی که  جیرولامو ساونارولا فلورانس را در ایتالیا به التهاب کشیده بود. همان طور که در پیوند ویکی پدیا می خوانید ساونارولا پس از خاندان قدرتمند مدیچی که به طریقی حمایت هایی را از بوتیچلی  و دیگر هنرمندان کرده بود بر سر کار آمد. درباره آتشی که در پیوند نوشته شده  و در آن اثار هنری را سوزاندند باید اضافه کنم  که لغت یا مفهوم ونیتاس که در این یادداشت درباره آن صحبت کرده بودیم  از همین موضوع می آید. در واقع با اشاره به این موضوع و حالتی در تصویر که همزمان رستاخیز و تولد عیسی را به  ذهن می آورد به طور سمبلیک می خواهد بگوید که خداوند درباره این فجایع قضاوت خواهد کرد.

در ابتدا به شما گفتم ترکیب این تابلو در ابتدا به نظر احمقانه می آید اما با کمی دقت می بنیم که اینطور نیست. فرشته های سفید و قرمز و سبز در چندین جای تابلو تکرار شده اند. فرشته ی سفید همان فرشته ی ایمان و خوش قلبی و صداقت است و فرشته های سبز و قرمز جنبه های دیگر ایمان و یا روی دیگر مذهب هستند که در ساونارولا دیده ایم. در واقع بوتیچلی با نشان دادن شیاطین ریز (مانند آنچه در گوشه کنار تصویر می بینید از جمله در شکل زیر ) و حالت سه گانه دین به نماد سه فرشته( بهشتی…جهنمی و یا برزخی) در کنار تولد عرفانی مسیح در یک نگاه کلی اعتراف می کند که دین هم دارای جنبه خیر می تواند باشد و هم شر.

به شیطانی که در زیر سنگ فرش دفن شده و نیز شیاطینی که در گوشه کنار تصویر هستند دقت کنید

حالا باز هم خلاصه  می کنیم و به بخش بعدی می پردازیم. با کمک خطوطی که از ادامه دادن سقف اسطبل به دست می آید به مثلث ها یی می رسیم که در شکل زیر کاملا نشان داده شده اند. فکر می کنم تصویر زیر به قدر کافی واضح باشد.

مثلث هایی که بوجود می آید  مثلث های عادی نیستند  بلکه با اعداد ریاضی به خوبی و زیبایی بازی شده است و نسبت های طلایی در آن به کار رفته است. از آنجایی که تقریبا می شود گفت که اسطبل معماری غیر عادی دارد و شیروانی  عالی آن با دیوارهای مخروبه که حتی جنگل را از میان آوارهای آن می توانیم ببینیم سازگاری ندارد  پس می توان نتیجه گرفت که این اعداد و این مثلث به صورت عمدی به کار رفته اند. در همین وبلاگ درباره مرد ویترووین به دفعات صحبت کرده بودیم و اگر به این پیوند مراجعه کنید با دیدن تصاویر نسبتهای طلایی و پی که در اهرام مصر و نیز دایره ویترووین مشاهده شده را به خاطر خواهید آورد.

صرف نظر از اینکه نقاش نسبت های 280 و440 را به خوبی در این مثلث ها رعایت کرده است  و نیزبا اعداد دیگری نیز بر این موضوع تاکید کرده است که در زیر بررسی می کنیم:

12 فرشته در حال رقص در آسمان (یاد آور علائم زودیاک؟ )

3 فرشته نشسته روی سقف (  نماد آب … آتش و هوا ؟)

7= 4 پیکره در سمت راست مریم و 3 پیکره در سمت چپ او ( یاد آور تربیع در مقابل تثلیث؟ که اگر به خاطر داشته باشید گفتم مربوط به حضور زنان در مسیحیت می شود و این زن می تواند مریم مجدلیه باشد)

6 فرشته و انسان بر روی زمین

مجموع اعداد بالا می شود 28 که به طور نمادین نشان دهنده تکامل است (تکامل به معنای حضور زنان در این چرخه) و نیز یاد آور عدد 280 است که در شکل پیوند به عنوان ستون هرم دیدید.

در کنار اینها باید اضافه کنم که این تابلو مورد علاقه  طرفداران مریم مجدلیه که به عنوان همسر احتمالی عیسی شناخته می شود نیز هست.

احتمالا سر شما را درد آورده ام . تمام این نکات که گفتم را قبلا در تابلوهای مختلف در این وبلاگ به بحث نشسته ایم. به درستی نمی توان گفت که آیا بوتیچلی این ترکیبات را در جهت افکار ضد کلیسایی خود آورده است یا خیر اما یک نکته مشخص است و آن اینکه بوتیچلی در آن زمان نمی توانسته از جزییات قاعده و عمود هرم مطلع باشد. پس چگونه چنین دقتی روا داشته است؟

پ.ن:راستی در این تصویر شمایل IAO یا  » ایزیس-آپوفیس-ایزیریس»  که یکی از نمادهای گنوستیکی یا لاادری گری می باشد نیز به چشم می خورد. به ترکیب همزمان دایره و مثلث ومربع دقت کنید.( بحث مفصلی است…در صورت علاقه بیشتر توضیح می دهم)

پ.ن2: از طولانی شدن مطلب عذر خواهی می شود