روز جهانی اقدام علیه اعدام روز 10 اکتبر است. این پست را بیشتر به دعوت وبلاگ غرش نوشتم … در واقع بار سیاسی این روز نسبت به بار انسانی آن بیشتر است و به طور کلی این موضوع در حیطه  وبلاگ ما نیست. اما من هم در این یادداشت سعی کردم این روز را از جنبه هنری و انسانی آن بررسی کنم.

برای این منظور تابلوی یو مینیون هنرمند معاصر چینی را انتخاب کردم.

این تابلو از هر نظر تابلویی خاص است. اول اینکه در یک موقعیت نامناسب همه شخصیت ها در حال خندیدن هستند. دوم  با وجود اینکه تمام منتقدان عقیده دارند که این تابلو مربوط به وضعیت سیاسی نامناسب چین است اما نقاش به طرز عجیبی اصرار دارد که اینگونه نیست.

خنده ای که در این تابلو دیده می شود هزاران معنی دارد. هر کسی از دید خود می تواند آن را تفسیر کند. اما بهتر است آن را از دید یک هنرمند بنگریم.یعنی خودمان را به جای هنرمند بگذاریم و به جای او فکر کنیم. مهمترین مشخصه هنرمند احساس است و این قضیه بر عقل او می چربد. یعنی اگر نقاش با ترسیم این فضا به ما می فهماند که اعدام نتیجه ای ندارد و به درک ناقص اعدام کننده می خندد این موضوع را به صورت حسی درک کرده است… حالا اهمیت این موضوع در چیست؟  اهمیت آن را با مثالی برایتان روشن می کنم… اگر شما در جمعی باشید و بگویید با اعدام مخالف هستید سریع به شما می گویند اگر کسی خواهرت را ، فرزندت را و… را کشت خودت چه میکنی؟ آیا اعدام نمی کردی؟ به این برخورد می گویند برخورد حسی… برخوردی که شاید به نظر من که چیزی از جامعه شناسی نمیدانم برای هدایت یک جامعه درست نباشد. جامعه پیش از آنکه نیازمند برخورد احساسی باشد نیازمند برخورد عقلانی است. اگر  مجازات اعدام مناسب بود تا کنون ریشه قتل ها خشکیده بود و ریشه انقلاب ها و تحولان سیاسی از بیخ و بن برکنده شده بود. قبلا درباره اعدام در تابلوی گویا صحبت کرده بودیم که یکی از آثار شاخص در این زمینه است. در آنجا هم گفتیم که چنین رفتاری نشان دهنده وضعیت نامتعادل بشری است.

حال این موضوع که هنرمند به عنوان شاخص روان جامعه «از نظر حسی» به این نتیجه رسیده که اعدام حرکتی بی فایده و شاید خنده دار است می تواند برای ما رهنمودی باشد ،همانطور که شما برای ساخت یک خانه به مهندس رجوع می کنید برای ساخت جامعه نیز باید از هنرمند کمک بخواهید. شاید بد نباشد بدانید که این تابلو به مناسبت کشتارها و اعدام های سال 1989 میدان تیان من چین ترسیم شده است و در آن روزها ده ها نفر اعدام شدند… اگر خاطرتان باشد این وقایع بعد ها در مورد تبتی های چین  و نیز سال گذشته درباره مسلمانان تکرار شد. شاید باید مدتها به این حرکت خنده دار گریست.